Σας καλούμε την Τρίτη 23 Οκτωβρίου στις 15.15 στην υποστήριξη των Μεταπτυχιακών διατριβών του προγράμματος Ψυχολογία της Άσκησης του ΤΕΦΑΑ ΠΘ.

Παναγιώτα Δαμβοπούλου: Βούληση και ικανοποίηση βασικών ψυχολογικών αναγκών σε νεαρούς αθλητές ελληνικών ακαδημιών ποδοσφαίρου.

 (Υπό την επίβλεψη του Καθηγητή κ. Αντώνη Χατζηγεωργιάδη)

 Η βούληση αποτελεί μια σημαντική ψυχολογική συνιστώσα για την ανάπτυξη, την υψηλή απόδοση και την επιτυχία των νέων στον αθλητισμό. Σκοπός της έρευνας ήταν να εξεταστεί η ανάπτυξη της βούλησης σε νεαρούς ποδοσφαιριστές ελληνικών ακαδημιών σε σχέση με την ικανοποίηση βασικών ψυχολογικών αναγκών, του στυλ γονικής μέριμνας, αλλά και της διαμονής σε αθλητικούς ξενώνες. Στην έρευνα συμμετείχαν 186 νεαροί ποδοσφαιριστές, ηλικίας 13 έως και 18 χρονών (Μ.Ο. = 15.4, Τ.Α. = 1.50), οι οποίοι προέρχονταν από τέσσερις ελληνικές ακαδημίες, δύο υψηλής αγωνιστικής κατηγορίας (131 συμμετέχοντες) και δύο χαμηλότερης αγωνιστικής κατηγορίας(55 συμμετέχοντες). Οι συμμετέχοντες συμπλήρωσαν το Ερωτηματολόγιο Βούλησης στον Αθλητισμό (VCQ-S), το Ερωτηματολόγιο Γονικής Μέριμνας (PSI-II) και το Ερωτηματολόγιο Ικανοποίησης Βασικών Αναγκών στον Αθλητισμό (BNSSS). Τα αποτελέσματα έδειξαν υψηλότερα σκορ στη διάσταση της αυτό-μομφής στους ποδοσφαιριστές της μεγαλύτερης ηλικιακής ομάδας (Κ18) σε σύγκριση με τη μικρότερη ηλικιακή ομάδα (Κ15) και υψηλότερα σκορ στη διάσταση της αυτό-βελτίωσης για τους αθλητές της υψηλής αγωνιστικής κατηγορίας σε σύγκριση με τους αθλητές της χαμηλότερης αγωνιστικής κατηγορίας. Επιπλέον, βρέθηκε ότι η ικανοποίηση των αναγκών για ικανότητα και αυτονομία προέβλεπαν σημαντικά την αυτό-βελτίωση. Συνολικά, η βούληση φαίνεται να συνδέεται με χαρακτηριστικά του αθλητικού πλαισίου και της ικανοποίησης των βασικών ψυχολογικών αναγκών. Συνεπώς, η δημιουργία κατάλληλου αθλητικού περιβάλλοντος μπορεί να οδηγήσει σε θετικά αποτελέσματα ανάπτυξης και αθλητικής επιτυχίας στο ποδόσφαιρο.

Λέξεις κλειδιά: βούληση, αυτό-ρύθμιση, νεαροί ποδοσφαιριστές, ικανοποίηση βασικών ψυχολογικών αναγκών, στυλ γονικής μέριμνας.

Παπαγιάννης Ελευθέριος : «Η επίδραση της αυτό-ομιλίας στη διασπασμένη προσοχή σε συνθήκες σωματικής εξάντλησης»

(Υπό την επίβλεψη του Δρ. Χατζηγεωργιάδη Αντωνίου)

1. Στόχος: Ο στόχος της έρευνας ήταν να μελετήσει εάν η χρήση της αυτό-ομιλίας μπορεί να ανακόψει τις συνέπειες της σωματικής κούρασης σε μία δοκιμασία διασπασμένης προσοχής.

2. Η επίδραση της έρευνας: Η παρούσα έρευνα συμβάλλει με το να επεκτείνει την παρούσα βιβλιογραφία όσο αφορά την επίδραση της αυτό-ομιλίας στο πεδίο της ψυχολογίας του αθλητισμού και της άσκησης. Επιπροσθέτως, πιθανώς να αναπτυχθούν στρατηγικές κατευθυντήριες οδηγίες που οι αθλητές θα μπορούν να χρησιμοποιήσουν ώστε να βελτιώσουν την απόδοση της προσοχής τους όταν η σωματική τους ενέργεια έχει εκλέιψει.

3. Εισαγωγή και βιβλιογραφική ανασκόπηση

Η βιβλιογραφία παρέχει σε πρώτο βαθμό στοιχεία που υποδεικύουν ότι η αυτό-ομιλία μπορεί να βελτιώσει την απόδοση των λειτουργιών της προσοχής στον αθλητισμό (e.g. Moran, 2009). Μια πλευρά του αθλητισμού που είναι κομβικής σημασίας για την αποδοτικότητα της προσοχής είναι η κατάσταση σωματικής κούρασης, ωστόσο προηγούμενες έρευνες σχετικές με την αυτό-ομιλία δεν το έχουν λάβει υπόψιν. Έτσι ώστε να βοηθηθούν οι αθλητές, είναι εξαιρετικής σημασίας να αναγνωριστούν πιθανές στρατηγικές που μπορούν να βελτιώσουν την απόδοση σε συνθήκες σωματικής κούρασης. Στην παρύσα έρευνα είχαμε υποθέσει ότι η αυτό-ομιλία θα βελτιώσει την απόδοση σε μια γνωστική δοκιμασία η οποία απαιτεί διασπασμένη προσοχή σε διαφορετικά ερεθίσματα. Τα αποτελέσματα από την έρευνα διευρύνουν την υπάρχουσα βιβλιογραφία όσο αφορά τα οφέλη της αυτό-ομιλίας στην απόδοση και πιο συγκεκριμένα όσο αφορά την προσοχή σε γνωστικές διεργασίες.

4. Μεθοδολογία: Αυτή η έρευνα ήταν μια ποσοτική έρευνα με πειραματική παρέμβαση, πραγματοποιήθηκε σε εργαστηριακό περιβάλλον. Η πειραματική διαδικασία αποτελείται από την αρχική μέτρηση, παρέμβαση προπόνησης, πρόκληση σωματικής κούρασης μέσω τρεξίματος και τελική μέτρηση. Η ομάδα ελέγχου ολοκλήρωσε μόνο την εξάσκηση με τη δοκιμασία προσοχής, ενώ η πειραματική ομάδα επιπρόσθετα ολοκλήρωσε μία φάση προπόνησης αυτό-ομιλίας εκτός της δοκιμασίας προσοχής.

Συμμετέχοντες

60 (εξήντα) φοιτητές της ΣΕΦΑΑ συμμετείχαν εθελοντικά στην έρευνα.

Διαδικασία και εργαλεία

         Ο κάθε συμμετέχοντας ολοκλήρωσε το πείραμα σε μία επίσκεψη η οποία διαρκούσε περίπου μία ώρα. Αρχικά το πείραμα ξεκινούσε με την αρχική μέτρηση, έπειτα ήταν η φάση της προπόνησης με ή χωρίς τη χρήση αυτό-ομιλίας, ανάλογα με την ομάδα, στη συνέχεια ακολουθούσε η πρόκληση σωματικής κούρασης και η διαδικασία ολοκληρωνόταν με την τελική μέτρηση.

Στην αρχή της κάθε συνάντησης ο κάθε συμμετέχοντας συμπλήρωνε μια φόρμα συναίνεσης συμμετοχής στην έρευνα και δημογραφικές πληροφορίες. Στη συνέχεια, ζητούνταν από τον συμμετέχοντα να ξαπλώσει για 10 λεπτά, έτσι ώστε να υπολογίσουμε τους καρδιακούς παλμούς ηρεμίας του. Οι καρδιακοί παλμοί υπολογίζονταν με μια ασύρματη συσκευή Polar. Οι συμμετέχοντες φορούσαν το Polar μέχρι το τέλος της επίσκεψης. Έπειτα, ο συμμετέχων καθόταν μπροστά από έναν υπολογιστή για να ολοκληρώσει την αρχική μέτρηση που περιλάμβανε ένα τεστ προσοχής από το Vienna Test System. Όλοι οι συμμετέχοντες δέχτηκαν τις ίδιες τυποποιημένες οδηγίες για τη δοκιμασία. Η αρχική μέτρηση αξιολόγησε την ταχύτητα του χρόνου αντίδρασης όσο και το ποσοστό των σωστών απαντήσεων και των συνολικών λαθών που έγιναν. Η αρχική μέτρηση διήρκησε περίπου 10 λεπτά.

Η δεύτερη φάση περιλάμβανε την προπόνηση. Κατά τη διάρκεια αυτής της φάσης οι δύο ομάδες ολοκλήρωσαν δύο δοκιμασίες προπόνησης από το Vienna Test System. Ωστόσο, κατά τη διάρκεια αυτής της φάσης, η πειραματική ομάδα πήρε πληροφορίες σχετικά με τη χρήση της αυτό-ομιλίας. Οι συμμετέχοντες της πειραματικής ομάδας εξάσκησαν τη χρήση των λέξεων κλειδιά της αυτό-ομιλίας. Η φάση της προπόνησης διήρκησε περίπου 12 λεπτά. Μετά τη φάση της προπόνησης και οι δύο ομάδες συμπλήρωσαν ένα ερωτηματολόγιο σχετικά με τη χρήση της αυτό-ομιλίας και ένα ερωτηματολόγιο ελέγχου του επιπέδου της σωματικής τους κούρασης, προ της παρέμβασης. Και τα δύο ερωτηματολόγια ήταν σε κλίμακα Likert.

Η Τρίτη φάση της πρόκλησης σωματικής κούρασης πραγματοποιήθηκε με τη χρήση ενός διαδρόμου τρεξίματος (Impulse RT700). Οι συμμετέχοντες ενημερώθηκαν σχετικά με τη διαδικασία του τρεξίματος. Η διαδικασία ξεκινούσε με 3 λεπτά περπατήματος για ζέσταμα και σταδιακά αυξανόταν η ταχύτητα και η κλίση. Η σωματική κούραση μετριόταν με την κλίμακα Borg (1982) της αντιλαμβανόμενης προσπάθειας. Κάθε ένα λεπτό κατά τη διάρκεια του τρεξίματος οι συμμετέχοντες έπρεπε να δηλώσουν την τιμή της αντιλαμβανόμενης κουρασής τους. Οποτεδήποτε οι συμμετέχοντες δήλωναν 18 ή και παραπάνω στην κλίμακα, η ταχύτητα του διαδρόμου μειωνόταν για ένα λεπτό αποκατάστασης. Στους συμμετέχοντες παρέχοταν νερό μετά τη σωματική δοκιμασία. Στη συνέχεια, οι συμμετέχοντες επέστρεφαν στο δωμάτιο του υπολογιστή όπου συμπλήρωναν ένα ερωτηματολόγιο για το επίπεδο της σωματικής τους κούρασης μετά την παρέμβαση

Η τελευταία φάση του πειράματος ήταν η τελική μέτρηση. Στους συμμετέχοντες δόθηκαν οδηγίες σχετικά με τη δοκιμασία διασπασμένης προσοχής. Οι συμμετέχοντες στην πειραματική ομάδα δέχθηκαν οδηγίες να χρησιμοποιήσουν λέξεις-κλειδιά με παρόμοιο τρόπο όπως στην προπόνηση. Η τελική μέτρηση αξιολόγησε την ταχύτητα του χρόνου αντίδρασης και τα συνολικά λάθη. Η τελική μέτρηση διήρκησε περίπου 13 λεπτά. Τέλος, οι συμμετέχοντες συμπλήρωσαν ένα ερωτηματολόγιο που αφορούσε τη χρήση της αυτό-ομιλίας και έβγαλα το Polar.

5. Έγκριση έρευνας

Η έγκριση για την πραγματοποίηση της έρευνας δόθηκε από την Επιτροπή Βιοηθικής της ΣΕΦΑΑ.

6. Εγκαταστάσεις που χρησιμοποιήθηκαν:

Η όλη διαδικασία του πειράματος έλαβε χώρα στο εργαστήριο ψυχολογίας της ΣΕΦΑΑ. Ένας διάδρομος τρεξίματος (Impulse RT700) χρησιμοποιήθηκε για τη διαδικασία τρεξίματος έτσι ώστε να προκληθεί σωματική κούραση. Η απόδοση στην αρχική μέτρηση, στην προπόνηση και στην τελική μέτρηση της δοκιμασίας διασπασμένης προσοχής αξιολογήθηκε με τη χρήση του Test Battery for Perception and Attention Functions από το Vienna Test System (Schuhfried).

7. Αποτελέσματα:

• Μετρήσειςελέγχου. Η ανάλυση διακύμανσης δεν έδειξε στατιστικά σημαντικές διαφορές στο χρόνο αντίδρασης (p=.61) και στον αριθμό των λαθών (p=.80) για την αρχική μέτρηση, τη διάρκεια τρεξίματος (p= .44), τους καρδιακούς παλμούς κατά την ολοκλήρωση του τρεξίματος (p=.40) και τη σωματική κούραση μετά τη διαδικασία τρεξίματος (p= .73).
• Διασπασμένηπροσοχή.Η ανάλυση διακύμανσης για την τελική δοκιμασία της διασπασμένης προσοχής έδειξε ότι μετά τη σωματική δοκιμασία εξάντλησης η πειραματική ομάδα είχε α) πιο γρήγορο χρόνο αντίδρασης (p< .05), και β) έκανε λιγότερα λάθη (p< .05) σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου.

8.Συμπεράσματα:

Η παρούσα έρευνα έδειξε ότι οι συμμετέχοντες που χρησιμοποιούν την αυτό-ομιλία για να κατευθύνουν την προσοχή τους αποδίδουν καλύτερα σε μια δοκιμασία διασπασμένης προσοχής, υπό συνθήκες σωματικής κούρασης. Η προσοχή θεωρείται έχει πεπερασμένα αποθέματα και η κούραση έχει φανεί ότι μειώνει τα διαθέσιμα αποθέματα προσοχής και περιορίζει την επεξεργασία ερεθισμάτων.

Τα ευρήματα προτείνουν ότι η αυτό-ομιλία μπορεί να βοηθήσει στην εκουδετέρωση των αρνητικών συνεπειών της σωματικής κούρασης σε μια γνωστική διαδικασία και ακόμη να διατηρήσει ή να ανανεώσει αποθέματα προσοχής και κατ’ αυτόν τον τρόπο να ωφελήσει τη λειτουργία της διασπασμένης προσοχής. Συνολικά, τα αποτελέσματα υποστηρίζουν την ευεργετική επίδραση της αυτό-ομιλίας στην προσοχή, ως ένας μηχανισμός μέσω του οποίου μπορούν να ερμηνευθεί η θετική επίδραση της αυτό-ομιλίας στην αθλητική απόδοση.

10. Βιβλιογραφικές παραπομπές

Borg, G. A. (1982). Psychophysical bases of perceived exertion. Medicine and Science in Sports and Exercice, 14(5), 377-381.      

Moran, A. (1996). The psychology of concentration in sport performers: A cognitive         analysis. Hove: Psychology Press.

Κοκκινίδης Χαράλαμπος: «Παρέμβαση χρησιμοποιώντας καθορισμό στόχων για τη βελτίωση τακτικών και τεχνικών χαρακτηριστικών, καθώς και για τη βελτίωση της απόδοσης της ομάδας στο ποδόσφαιρο
(Υπό την επίβλεψη του Καθηγητή Θεοδωράκη Ιωάννη)

            Ο καθορισμός στόχων δεν είναι και η πιο απλή παρακινητική τεχνική, όταν αυτή ειδικά χρησιμοποιείται για να καταλάβουμε τη σημασία της σε σχέση με την επιτυχία και την καλύτερη αγωνιστική απόδοση των αθλητών σε ανταγωνιστικά αθλήματα, όπως είναι το ποδόσφαιρο. Σκοπός αυτής της έρευνας είναι: Να εξετάσει τη σχετικότητα μεταξύ της βελτίωσης της ατομικής πάσας του κάθε ποδοσφαιριστή και της βελτίωσης της κυκλοφορίας της μπάλας. Να εξετάσει και να μετρήσει την επίδραση της παρέμβασης με καθορισμό στόχων στην απόδοση των αθλητών/ποδοσφαιριστών και της ομάδας γενικότερα. Στην έρευνα συμμετείχαν δύο ποδοσφαιρικές ομάδες, μία πειραματική και μία ελέγχου. Η πειραματική ομάδα δοκιμάστηκε σε οχτώ ασκήσεις πάσας. Οι πέντε από αυτές τις ασκήσεις ήταν ατομικής τεχνικής και οι υπόλοιπες τρεις ήταν ομαδικού κλίματος. Οι ασκήσεις εκτελούνταν σε δύο περιόδους. Κατά την πρώτη περίοδο έγινε η παρουσίαση και εκτέλεση των ασκήσεων μέσω των οποίων συλλέχθηκαν τα στατιστικά δεδομένα της αρχικής επίδοσης των ποδοσφαιριστών. Κατά την δεύτερη περίοδο εφαρμόσθηκε το πρόγραμμα καθορισμού στόχων με σκοπό την ενίσχυση της θετικής ψυχολογίας και αυτοπεποίθησης. Κατόπιν, επανεκτελέσθηκαν οι ασκήσεις προκειμένου, αφενός να βελτιωθεί η ατομική τεχνική του κάθε ποδοσφαιριστή και αφετέρου η κυκλοφορία της μπάλας (passing game) της ομάδας. Τέλος, αξιολογήθηκαν οι επιδόσεις των ποδοσφαιριστών. Η συλλογή όλων των αποτελεσμάτων έγινε με βιντεοσκόπηση. Πριν την έναρξη της συγκεκριμένης έρευνας και μετά το πέρας αυτής καταγράφηκαν επίσης, με βιντεοσκόπηση, αγώνες Πρωταθλήματος και των δύο ομάδων. Οι ποδοσφαιριστές της πειραματικής ομάδας, παρουσίασαν σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, σημαντική βελτίωση και στις ασκήσεις ατομικής τεχνικής και στις ασκήσεις ομαδικού κλίματος. Επίσης, θετικά αποτελέσματα παρουσιάσθηκαν και μετά την ανάλυση των αγώνων του Πρωταθλήματος και σε σύγκριση των δύο ομάδων, πειραματικής και ελέγχου, βλέπουμε ότι η πειραματική ομάδα, βελτίωσε σημαντικά το ποσοστό επιτυχημένης πάσας της κατά τη διάρκεια αγώνα, ενώ η ομάδα ελέγχου παρέμεινε σταθερή.